„Witte rook! Luid applaus op het Sint-Pieterplein, iedereen rent er naartoe, het plein loopt langzaam vol, de klokken van de Sint Pieter luiden,” zegt correspondent Angelo van Schaik, die ter plekke is, over het moment dat de witte rook zichtbaar werd.
Wie het is, wordt later bekendgemaakt. De kersverse paus krijgt in ieder geval een momentje om op adem te komen in de zogeheten ‘kamer der Tranen’, waar hij zijn officiële naam kiest en voor het eerst zijn pauselijke gewaden aantrekt. Die hangen daar al klaar, in drie verschillende kledingmaten. Daarna toont hij zich aan het publiek en spreekt hij zijn eerste zegen uit: Urbi et Orbi, voor de stad en de wereld.
Binnen een paar dagen volt de inauguratiemis op het Sint-Pietersplein. De paus ontvangt symbolen van zijn ambt: de vissersring en het pallium, een witte wollen band die de herderlijke rol van de paus onderstreept.
Daarna volgen de eerste ontmoetingen met kardinalen, wereldleiders en vertegenwoordigers van andere religies. Hiermee zet de paus de toon voor zijn kerkelijk leiderschap: wordt hij diplomatiek, progressief, conservatief?
De kardinalen, velen op leeftijd, leidden het conclaaf in met het bijwonen van de Missa pro eligendo Romano Pontifice, een speciale mis in de Sint Pieter voor de verkiezing van de paus. Daarna trokken ze in processie naar de Sixtijnse Kapel, bekend van de fresco’s van Michelangelo, waar ze een eed van geheimhouding aflegden. De eerste stemronde woensdagavond leverde nog geen nieuwe paus op.
Achter gesloten deuren
Het stemmen gebeurde achter gesloten deuren. Vandaar het woord conclaaf, dat is afgeleid van het Latijnse ‘cum clave’ (met de sleutel). Telefoons bleven op de kamer, en zelfs het netwerk werd geblokkeerd. Elke kardinaal schreef in het geheim de naam van zijn kandidaat op een stembriefje en legde dit op het altaar. Op de eerste dag was er maar één stemronde, daarna maximaal vier stemrondes per dag: twee in de voormiddag en twee in de namiddag.
Toen Jorge Mario Bergoglio, ofwel paus Franciscus, in 2013 werd gekozen, duurde dat proces slechts 24 uur. De 266ste paus overleed op Tweede Paasdag op 88-jarige leeftijd. Franciscus ligt begraven in de Basiliek van Santa Maria Maggiore in Rome.
