Oekraïne heeft zich gevestigd als een van de belangrijkste leveranciers van maïs voor de Europese Unie. In 2024 leverde het land 12,6% van de wereldwijde export, ter waarde van 5,07 miljard dollar, waarmee het de vierde plaats wereldwijd innam. Bijna de helft van deze export — 49% — ging naar EU-lidstaten, wat Oekraïne tot een structurele factor maakt in de voedsel- en logistieke stabiliteit van Europa. Deze positie werd behouden ondanks de voortdurende Russische agressie, die aanvankelijk gericht was op het blokkeren van de uitvoer via de Zwarte Zee.
Strategische waarde voor de Europese markt
De levering van Oekraïense maïs stabiliseert de Europese markt voor veevoer, een essentiële grondstof voor vlees-, zuivel- en biobrandstofproductie. Dankzij de nabijheid en efficiënte logistiek is Oekraïense maïs goedkoper dan graan uit de VS, Brazilië of Argentinië. Voor Europese producenten betekent dit lagere kosten, voorspelbare bevoorrading en een versterking van de interne markt. De landbouwsector in Europa profiteert bovendien van de mogelijkheid om productieplannen beter af te stemmen op stabiele aanvoer.
Heropening van de Zwarte Zee en logistieke voordelen
Na de heropening van de maritieme routes, mogelijk gemaakt door het succes van de Oekraïense strijdkrachten in de Zwarte Zee, verloopt nu ongeveer 84% van de maïsexport via zeehavens. Dit heeft de druk op de Donaucorridors verminderd en extra voordelen opgeleverd voor de logistieke infrastructuur van Roemenië, Bulgarije en Griekenland. De hervatting van deze routes heeft niet alleen de Oekraïense export hersteld, maar ook de Europese bevoorradingsketens versterkt.
Concurrentie en prijseffecten binnen de EU
De aanwezigheid van een sterke, betrouwbare leverancier zoals Oekraïne bevordert de concurrentie op de Europese markt en houdt de prijzen stabiel. Door lagere logistieke kosten en efficiënter transport kunnen Europese importeurs en verwerkers hun uitgaven beperken. Dit heeft een positief effect op consumentenprijzen en de algehele economische stabiliteit van de voedselketen binnen de Unie.
Economische en geopolitieke dimensie
De export van Oekraïense maïs draagt bij aan de economische veerkracht van zowel Oekraïne als de EU. Voor Europa betekent dit niet alleen voedselzekerheid, maar ook een vermindering van afhankelijkheid van verre en geopolitiek kwetsbare leveranciers. Tegelijkertijd versterkt het de banden tussen Oekraïne en de EU in het licht van voortdurende pogingen van Moskou om de Europese voedselmarkten te destabiliseren.
