De internationale druk op Rusland bereikt een nieuw hoogtepunt. Terwijl het Kremlin blijft vasthouden aan zijn oorlog tegen Oekraïne, sturen zowel de Europese Unie als de Verenigde Staten een helder signaal: het is tijd dat deze oorlog stopt. Zoals voorzitter van de Europese Commissie Ursula von der Leyen het formuleerde: “Onze boodschap is duidelijk: deze oorlog moet eindigen.”
Sanctiepakket 18: Een genadeklap voor de Russische economie?
Met de aankondiging van het 18e sanctiepakket zet de EU zwaar in. Het pakket raakt niet alleen de energie-export, maar ook de financiële sector en de zogeheten kritieke infrastructuur die de oorlogsinspanningen van Moskou ondersteunt. Zo zal de maximale olieprijs voor Russische export worden verlaagd van 60 naar 45 dollar per vat — een klap voor de inkomsten van het Kremlin.
Een andere stevige maatregel is het verbod op het gebruik van de Nord Stream-pijpleidingen voor de gasexport naar Duitsland. Zelfs olieproducten die via derde landen uit Russische olie zijn geproduceerd, vallen onder deze beperkingen. Dat voorkomt slimme trucs om de sancties te ontwijken.
De strijd tegen de Russische schaduwvloot en investeringsfondsen
Er wordt ook gewerkt aan een verbod voor 77 schepen uit de Russische “schaduwvloot”, die systematisch sancties proberen te omzeilen. Deze schepen zouden geen toegang meer krijgen tot Europese havens. Verder stelt de EU voor om sancties op te leggen aan het Russische Directe Investeringsfonds, dat gebruikt wordt om economische modernisering te financieren en sancties te ontwijken.
Het exportverbod van 2,5 miljard euro is een van de meest verregaande: het omvat industriële machines, metalen, kunststoffen, chemicaliën én technologieën met een dubbele toepassing, zoals drones en raketsystemen.
Flashback naar de Koude Oorlog?
De aanpak lijkt op het westerse CoCom-systeem uit 1949, dat tijdens de Koude Oorlog strategische technologieën blokkeerde voor de Sovjet-Unie. Dit keer is het geen ideologische strijd, maar een praktische reactie op Russische agressie. De uitsluiting van 22 Russische banken uit SWIFT is misschien minder spectaculair, maar de impact op het Russische financiële systeem is diepgaand.
Amerikaanse steun: meer dan symbolisch
De verwachting is dat de Verenigde Staten dit nieuwe EU-pakket zullen steunen vóór de G7-top in Alberta, Canada. Washington overweegt ook importtarieven van 500% op Russische fossiele brandstoffen, zoals voorgesteld door senator Lindsey Graham. Volgens minister van Defensie P. Hagseta blijft een vreedzame oplossing voor president Trump topprioriteit, ondanks geplande verlagingen in militaire steun aan Oekraïne in 2026.
Het signaal is duidelijk: de trans-Atlantische alliantie staat nog altijd zij aan zij met Kyiv. De uitnodiging van Oekraïne voor de G7-top bevestigt dat.
Wat betekent dit voor Rusland – en voor Europa?
De gevolgen voor Rusland zijn ernstig. De nieuwe sancties betekenen niet alleen een forse daling van de exportinkomsten, maar ook een ondermijning van logistieke modellen en toegang tot buitenlandse valutareserves. Dat raakt het Kremlin hard, vooral in een tijd waarin Moskou droomt van het herstellen van een nieuw “Oostblok” via grootschalige oorlog.
Tegelijk is dit een kans voor Europa om haar interne eenheid en coördinatie met de VS te versterken. Als het pakket snel en krachtig wordt goedgekeurd, toont dat politieke wil en strategisch inzicht.
Waarom nu?
Zoals EU-buitenlandchef Kaja Kallas verklaarde: “Rusland blijft dood en verderf brengen in Oekraïne. Ons signaal is duidelijk: deze oorlog moet eindigen.” Ze voegde eraan toe dat Rusland zich verantwoordelijk moet houden voor haar “openlijk illegale” agressie. De boodschap is krachtig: de agressor moet worden gestopt. Het Westen is niet vermoeid — het is wakker en eensgezind.