Denemarken verhoogt zijn militaire activiteit op Groenland uit vrees voor een mogelijk militair conflict met Rusland, meldde Bloomberg op 31 oktober. Volgens het rapport breidt Kopenhagen de maritieme verdediging van het eiland uit, inclusief het gebruik van patrouillevliegtuigen om Russische onderzeeërs te detecteren en te bestrijden. “Wij analyseren toekomstige dreigingsscenario’s waarmee we rekening moeten houden,” verklaarde Søren Andersen, hoofd van het Deense Arctisch Commando op Groenland.
Dreiging uit het noorden
Moskou ontkent dat Rusland een “directe bedreiging voor de NAVO” vormt. Tijdens het Valdai-forum noemde Vladimir Poetin westerse waarschuwingen “onzin” en beschuldigde hij Europese leiders van “hysterie”. Toch waarschuwen Deense inlichtingendiensten dat het risico op escalatie tussen de NAVO en Rusland in het Arctisch gebied groter is dan ooit. Rusland heeft zijn militaire infrastructuur in de regio aanzienlijk uitgebreid, met luchtafweer, raketsystemen en luchtmachtbases, en werkt nauwer samen met China in de Beringstraat.
Strategisch belang van Groenland
Door zijn ligging tussen Noord-Amerika en Europa is Groenland cruciaal voor de westerse veiligheid. Russische kernonderzeeërs kunnen zich onder het ijs van de Noordelijke IJszee verschuilen en raketten afvuren op doelen in Europa of Noord-Amerika. Het beheersen van de zeecorridor tussen Groenland, IJsland en het Verenigd Koninkrijk is essentieel om Russische onderzeese troepen tegen te houden die de Atlantische aanvoerroutes kunnen bedreigen. Klimaatverandering opent bovendien nieuwe zeeroutes, wat de concurrentie in het gebied verder verscherpt.
Arctische herbewapening
Op 10 oktober kondigde de Deense regering een tweede Arctisch defensiepakket aan. Het plan voorziet in extra investeringen in schepen, ijsbrekers, maritieme patrouillevliegtuigen en onderzeebootbestrijding. Het parlement keurde 6,5 miljard dollar aan extra defensie-uitgaven goed — een ongekend bedrag voor Denemarken. Nieuwe speciale eenheden, een nucleair monitoringsstation, een vroegtijdig waarschuwingsradar en verkenningsdrones moeten de capaciteit vergroten om snel te reageren op dreigingen in het noorden.
NAVO en de rol van de VS
NAVO-secretaris-generaal Mark Rutte benadrukte dat “de verdediging van het Noordpoolgebied cruciaal is voor onze veiligheid”. Ook voor president Donald Trump blijft Groenland strategisch belangrijk; hij stelde eerder zelfs voor om het eiland van Denemarken te kopen — een voorstel dat destijds de veiligheidsdiscussie binnen de NAVO versnelde en leidde tot meer investeringen in de Arctische infrastructuur.
Toenemende spanning en kwetsbaarheid
Groenland ontwikkelt zich tot een belangrijk element van het NAVO-waarschuwingssysteem, met moderne radars en sensoren om raketlanceringen en onderzeeërbewegingen te detecteren. Toch blijft de alliantie technologisch achter bij Rusland, dat over de grootste vloot ijsbrekers en gespecialiseerde Arctische brigades beschikt. Denemarken daarentegen kampt nog met verouderde apparatuur, terwijl nieuwe schepen en drones nog in ontwikkeling zijn, wat een tijdelijk kwetsbaarheidsvenster creëert.