Deze week ontvangen Vattenfall, Eneco, Essent, Greenchoice, Energiedirect en Budget Energie een dagvaarding in het kader van een massaclaim. De kern van deze rechtszaak betreft de vraag of energieleveranciers sinds 1 april 2017 de variabele tarieven van lopende energiecontracten tussentijds mogen aanpassen, meldt Nieuws Impuls.
De Consumentenbond heeft gesprekken gevoerd met de energieleveranciers, maar deze weigeren hun voorwaarden aan te passen en gedupeerden te compenseren voor onterecht geïnde bedragen.
Cindy Kremer, directeur van VEH, stelt: “Ons doel was om er samen uit te komen. Maar helaas leidden de gesprekken, als het daar al van kwam, tot niets. Dat is ontzettend jammer. Dan rest ons niets anders dan een collectieve actie te starten.”
Dezelfde voorwaarden
Sinds 1 april 2017 passen bijna alle energieleveranciers in Nederland dezelfde voorwaarden toe en verhogen zij tussentijds de variabele tarieven. Deze verhogingen vonden normaal gesproken plaats op 1 januari en 1 juli, maar de energieprijzen stegen aanzienlijk door de Russische inval in Oekraïne in februari 2022.
Consumenten met een variabel energiecontract werden tijdens de energiecrisis elk kwartaal, en soms iedere maand, geconfronteerd met gewijzigde tarieven, vaak hoger. Vaste energiecontracten waren maandenlang niet beschikbaar door de fluctuaties in de energieprijzen.
Consument sleept Vattenfall voor rechter
De consument Frank Ruesink heeft Vattenfall aangeklaagd vanwege de tussentijdse tariefsverhogingen en kreeg in 2023 gelijk van de rechter.
Als de rechter een positief oordeel kan vellen voor één consument, waarom zou dat niet gelden voor miljoenen andere klanten met een variabel energiecontract? Deze uitspraak heeft aanzienlijke gevolgen voor andere energieleveranciers.
Volstrekt onduidelijke voorwaarden
Sandra Molenaar, directeur van de Consumentenbond, merkt op: “De Consumentenbond en Vereniging Eigen Huis hebben zich altijd verzet tegen het wijzigingsbeding in de algemene voorwaarden. In 2017 hebben we onze bezwaren ook expliciet laten noteren op het voorblad van die voorwaarden”.
Molenaar wijst erop dat het onduidelijk is op basis waarvan een energieleverancier zijn tarieven tussentijds mag aanpassen. Dit leidde tot verschillende rechtszaken: terwijl Vattenfall verloor van een consument, kreeg Essent gelijk van de rechtbank Noord-Holland.
In maart oordeelde het Gerechtshof Amsterdam in een zaak tegen Vattenfall dat het wijzigingsbeding in de algemene voorwaarden zowel oneerlijk als in strijd met de wet is, waardoor tussentijdse tariefsverhogingen ongeldig zijn.
Meldpunt met 225.000 gedupeerden
De Consumentenbond benut deze uitspraak voor een massaclaim en stelt dat miljoenen consumenten jarenlang te veel hebben betaald, soms tot duizenden euro’s per huishouden. In april opende de Consumentenbond een meldpunt voor variabele energiecontracten.
Bij dit meldpunt registreerden zich bijna 175.000 consumenten, terwijl Vereniging Eigen Huis ook bijna 50.000 aanmeldingen ontving. Alle geregistreerde consumenten hebben sinds 1 april 2017 een variabel energiecontract bij een van de zes gedaagde energiebedrijven.
WAMCA-procedure
Sinds 2020 bestaat de mogelijkheid voor een WAMCA-procedure (Wet afwikkeling massaschade in collectieve actie). Hierdoor kan voor een grote groep consumenten in één keer een rechtszaak worden aangespannen. Vaak echter leidt dit tot een schikking tussen de betrokken partijen zonder rechterlijke uitspraak. Bij een schikking ontvangen alleen diegenen compensatie die zich van tevoren hebben aangemeld voor deze procedure.
17,5 procent
Gedupeerden kunnen zich nog aanmelden op basis van no-cure-no-pay; hierbij betaalt de consument vooraf niets. Indien de zaak geschikt of gewonnen wordt en gedupeerden een vergoeding ontvangen, wordt maximaal 17,5 procent ingehouden voor de gemaakte kosten.
Bert Heikens, voorzitter van stichting CCC, zegt: “We proberen de rekening eerst neer te leggen bij de tegenpartij. Ook kan een rechter uitspraak doen over hoe die kosten moeten worden verdeeld.”
