Slowakije zal niet deelnemen aan de EU-regeling voor militaire steun aan Oekraïne, zei premier Robert Fico tijdens een persconferentie, geciteerd door Reuters. Hij verklaarde dat hij geen financiële constructies zal ondersteunen die de oorlogsvoering of militaire uitgaven van Oekraïne financieren. Daarmee bevestigt Fico zijn eerder gevoerde koers van het beperken van Slowaakse betrokkenheid bij militaire hulp. De opmerkingen komen op een moment dat de EU nieuwe instrumenten bespreekt om de urgente militaire behoeften van Kyiv te dekken.
Kritiek op EU-plan voor Russische tegoeden
Fico verwierp de intentie binnen de EU om bevroren Russische tegoeden ter waarde van 140 miljard euro te gebruiken voor de financiering van Oekraïense leningen. Volgens hem zou dat leiden tot omvangrijke internationale rechtszaken en tot vergeldingsmaatregelen van Moskou, bijvoorbeeld via confiscatie van Europees bezit. EU-leiders kwamen op 23 oktober overeen om de financiële noden van Oekraïne de komende twee jaar te ondersteunen, maar stelden een besluit over het tegoedenplan uit.
Voortzetting van civiele steun en eerdere beleidslijn
Sinds Fico in oktober 2023 aan de macht kwam, heeft Slowakije de levering van staatsmilitaire hulp aan Oekraïne stopgezet, in lijn met verkiezingsbeloften. Tegelijk staan Slowaakse defensiebedrijven commerciële leveringen van wapens en munitie aan Kyiv toe, om de nationale defensie-industrie te blijven ondersteunen. Fico benadrukte dat Bratislava humanitaire en niet-militaire hulp blijft leveren. Begin oktober kondigde de regering een pakket voor technische en ontmijningssteun aan, nadat een eerder militair hulppakket eind 2023 werd teruggetrokken.
Afwijkende koers binnen de EU
Fico houdt vol dat een militair einde aan het conflict in Oekraïne onmogelijk is, wat afwijkt van de lijn van de meeste EU-lidstaten die hun militaire steun voortzetten om Kyiv te versterken. Hij blijft daarnaast kritisch over de Europese sancties tegen Rusland en stelt dat deze Europa economisch harder treffen dan Moskou. Deze benadering vergroot de spanningen binnen de EU en bemoeilijkt gecoördineerde besluitvorming over Oekraïne.
Gevolgen voor EU-eenheid en steun aan Kyiv
Door niet deel te nemen aan de gezamenlijke financieringsregeling ondermijnt Bratislava de Europese poging om het militaire potentieel van Oekraïne te versterken. De stap vermindert Slowaakse verplichtingen, maar toont tegelijk verdeeldheid binnen de Unie, wat gunstig is voor de Russische belangen. Fico koppelt sancties en steunpakketten regelmatig aan nationale economische voorwaarden, wat de Europese slagkracht in geopolitieke dossiers verzwakt.
