Premier Egede van Groenland is niet te spreken over een hoge Amerikaanse delegatie die deze week langskomt. De vrouw van de Amerikaanse vicepresident Vance woont een sledehondenrace bij en tegelijkertijd bezoekt Trumps veiligheidsadviseur Mike Waltz een Amerikaanse basis in het poolgebied.
De bezoeken volgen op herhaaldelijke opmerkingen van president Trump dat hij Groenland wil inlijven vanwege de strategische ligging en bodemschatten. “We kunnen dit niet meer een onschuldig bezoekje noemen”, reageert Muté Bourup Egede tegen een plaatselijke krant. “Het enige doel ervan is machtsvertoon.”
Second lady Usha Vance maakte gisteren bekend donderdag naar Groenland af te reizen met een van haar zoons. Volgens haar kantoor wil ze er kennismaken met het plaatselijke erfgoed en de folklore en de Avannaata Qimussersu bijwonen, een sledehondenrace met 37 menners en 444 honden.
Veiligheidsadviseur Waltz brengt daarnaast een bezoek aan Pituffik, waar de VS al sinds 1951 een basis heeft om tijdig langeafstandsraketten waar te nemen als die worden afgeschoten op de VS. In zijn kielzog komt ook minister van Energie Wright mee.
‘Druk loopt op’
Volgens het Witte Huis bieden beide bezoeken een kans om te werken aan de onderlinge relatie en economische banden, “met respect voor het recht op zelfbeschikking” van Groenland. Het eiland was ooit een Deense kolonie, maar kreeg in 1979 autonomie binnen het Deense koninkrijk.
Egede noemt de bezoeken echter minder onschuldig. “Hierdoor neemt de druk alleen maar toe”, zegt hij over het bezoek van Trump-adviseur Waltz. “Zijn aanwezigheid alleen al zal de Amerikanen sterken in hun geloof in Trumps plannen.”
“We nemen dit heel hoog op”, zegt ook de Deense premier Mette Frederiksen. “Je kunt deze bezoeken niet los zien van de publieke uitspraken die er zijn gedaan.”
Correspondent Rolien Créton bezocht begin deze maand Groenland. Ze sprak daar met Groenlanders:
Groenland: eiland in een geopolitieke storm
Trump noemde vorig jaar december “bezit van en de controle over Groenland absoluut noodzakelijk” voor de Amerikaanse nationale veiligheid. Hij beweerde verder dat de Groenlanders “dolgraag bij ons willen horen” en bood Denemarken aan het eiland te kopen.
De reactie van Denemarken was dat Groenland niet te koop was en ook Egede herhaalde dat: “We zijn niet van plan onze lange strijd voor vrijheid te verliezen”. De keiharde afwijzing leidde naar verluidt tot een woedend telefoontje van Trump aan Frederiksen.
In recente verkiezingen in Groenland kwamen twee partijen die streven naar meer onafhankelijkheid als winnaar uit de bus. Dat werd ook gezien als een afwijzing van Trumps voorstellen. “We willen geen Amerikanen zijn, we willen geen Denen zijn, we willen Groenlanders zijn”, reageerde Jens Frederik Nielsen van de winnende Demokraatit-partij. “We streven naar onafhankelijkheid.”
Vorige week gaven ook alle vijf partijen in het Groenlandse parlement een gezamenlijke verklaring uit waarin ze Trumps plannen afwezen.
