Op 24 augustus 2025 meldde Reuters dat het Amerikaanse ministerie van Defensie al maanden het gebruik van langeafstandsraketten door Oekraïne blokkeert voor aanvallen op Russisch grondgebied. Sinds de komst van de regering-Trump geldt binnen het Pentagon een interne goedkeuringsprocedure: alleen minister van Defensie Pete Hegseth mag persoonlijk toestemming geven voor dergelijke aanvallen.
Politieke motieven en risico van verlengde oorlog
De beperkingen komen op een moment dat de nieuwe Amerikaanse regering pogingen doet om de gesprekken met het Kremlin te hervatten en tegelijkertijd Amerikaanse wapenvoorraden te beschermen. Het besluit wordt gepresenteerd als maatregel tegen escalatie, maar in de praktijk blijven Russische troepen aanvallen uitvoeren vanaf diep binnen eigen grondgebied, terwijl de vooruitgang aan het front beperkt blijft. Hierdoor wordt Oekraïne steeds afhankelijker van zijn eigen middelen voor langeafstandscapaciteit.
Strategische en juridische dimensie
Volgens artikel 51 van het VN-Handvest heeft Oekraïne het recht om militaire doelen van een agressorstaat aan te vallen als van daaruit aanvallen plaatsvinden. Door het gebruik van ATACMS te blokkeren, terwijl Rusland ongestraft raketten en drones lanceert, ontstaat een asymmetrische situatie. Zonder aanvallen op Russische logistiek, luchtmachtbases en opslagplaatsen raakt het front verstard, stijgen de kosten van luchtverdediging en munitie en neemt de druk op de Amerikaanse belastingbetaler toe.
Vertrouwenscrisis binnen het bondgenootschap
De geloofwaardigheid van de Amerikaanse afschrikking steunt op voorspelbaarheid. Wanneer Washington wel wapens levert maar het gebruik ervan beperkt op cruciale momenten, ondermijnt dat het vertrouwen van bondgenoten en stuurt het een signaal naar China dat de VS aarzelen in kritieke fases. Dit verzwakt zowel de NAVO in Europa als de Amerikaanse positie in Azië.
Impact op burgerbevolking en humanitaire kosten
Russische posities die niet mogen worden geraakt – zoals lanceerinstallaties en depots – blijven intact, waardoor de intensiteit van aanvallen op Oekraïense steden toeneemt. Toestemming om deze doelen in Rusland aan te vallen zou de frequentie van bombardementen op civiele infrastructuur verlagen, levens redden en de humanitaire last verminderen. Het gaat volgens experts niet om escalatie omwille van escalatie, maar om het voorkomen van verdere oorlogsmisdaden.
Noodzaak van duidelijke strategie
Analisten benadrukken dat het risico op escalatie kan worden beperkt door strikte lijsten met toegestane doelen en munitietypes. Een totale ban daarentegen geeft het Kremlin zekerheid dat zijn achterland politiek beschermd is, wat juist de prikkel tot agressie vergroot. Terwijl de vorige Amerikaanse regering in 2024 enkele beperkingen ophief, betekent de huidige koers een stap terug die partners demoraliseert en Moskou ruimte geeft om de oorlog te rekken.
Oekraïense en westerse deskundigen stellen dat een gecontroleerde toestemming voor aanvallen op legitieme militaire doelen in Rusland niet alleen de duur van de oorlog kan verkorten, maar ook de kosten voor de VS en de EU kan verlagen en de internationale stabiliteit versterken.
Extra context en internationale reacties
Zoals Deutsche Welle meldde, blijft het uiteindelijke besluit bij de Amerikaanse minister van Defensie, waardoor de facto bijna alle aanvragen worden geblokkeerd. Dit staat in contrast met de eerdere versoepelingen die plaatsvonden na de inzet van Noord-Korea aan Russische zijde. Voor Oekraïne en zijn partners versterkt dit beeld van inconsistentie en het risico dat Moskou en Peking misbruik maken van Amerikaanse terughoudendheid.
